6 september 2017 . Het aanstaande referendum in Koerdistan, daarover gaat het af en toe hier in Kirkuk. Nou zijn de mensen hier allereerst bijna net zo als die in Nederland. Ze pogen goed te leven met de buren, en hebben niet zo’n kijk op geopolitiek spel. of ze hebben diepe emoties bij bepaalde gebeurte-nissen, en komen dan niet verder dan die ene emotie: het manipuleren in de politieke arena ontgaat hen. Of ze willen gewoon niet zo diep en moeilijk doordenk
en. Hoe zei Joris Luijendijk het ook alweer: het zijn net mensen… Ze treuren net zo hard om vermoorde kinderen als wij zouden doen.
Gisteren sprak ik een ex-generaal van het Iraakse leger (na Saddam), die ook met de Koerden op goede voet leeft. Hij was glashelder over de situatie, en hij leefde op het niveau waarop je bepaalde dingen weet die niet iedereen weet. De familie Barzani (is de Koerdische president) heeft voor 630 miljard dollar op een Zwitserse bank staan. En de staat Koerdistan betaalt al een jaar weinig tot geen salaris aan onderwijzend personeel, politie, ambtenaren… want is failliet! Er wordt veel gesproken over corruptie, maar dit is groter: crimineel is nog een te klein woord.
Wel, mijn generaal vertelt, dat Barzani naar de Koerdische grondwet volgend jaar moet terugtreden, dan heeft hij er twee termijnen opzitten. Maar Barzani wil blijven. Hij heeft het hele referendum bedacht om volk achter zich te krijgen en daarmee te pogen een volgende termijn te kunnen doorzitten. Hij is bevriend met Erdogan, heeft de trukjes geleerd…
Barzani onderdrukt dus ook alle kritische woorden in het openbaar, hij maakt zich op deze wijze sterk tegenover de andere partijen, want hij bespeelt een Koerdisch sentiment. Ik heb het in de huiskamers gehoord, dat sentiment. Overigens is de journalist die met het bericht van de 630 miljard naar buiten kwam, vermoord.
Hier in Kirkuk spreekt men openlijk van een vergelijking tussen Barzani en Saddam Hoessein, waarbij sommigen Barzani crimineler vinden. Hij heeft wel dezelfde geheime hofhouding om zich heen en leeft in een zwaar bewaakte burcht. Naar deze berichten zullen in ieder geval de Koerden het niet prettiger krijgen als ze massaal voor onafhanke-lijkheid zouden stemmen. En zoals eerder aangegeven, in Kirkuk vreest men mogelijke geopolitieke reacties. „Mijn” generaal vermoedt dat dat kan meevallen, omdat velen doorzien dat het eigenlijk een politiek spel voor de eigen ‚Bühne’ is. Maar, Kirkuk is een belangrijke speelbal in Koerdische handjes, dus er wordt veel gebeden.
Aartsbisschop Mirkis begont 17 jaar geleden de Bijbel in het Koerdisch te laten vertalen, een groot project, twee jaar geleden rolde het van de pers. Hij meent dat dat nu van belang wordt: niet om Koerden te bekeren, hij is niet van die tak van sport. Maar Koerden zijn vooral tegen Arabieren gericht, en ze associëren islam met Arabieren. Dat brengt henzelf – de grote meerderheid is moslim – in crisis, versterkt nog door ISIS die de islam claimde. Mirkis meent, dat de christelijke gemeenschappen goed moeten worden toegerust om de moslim Koerden te helpen, de eigen religieuze identiteit uit te zuiveren uit die 
hele politieke slangenkuil. Overigens heeft hij dezelfde opvatting over de Arabische moslims: zijn ook door ISIS in een identiteitscrisis gebracht. Christenen kunnen bijdragen en hen helpen de eigen religieuze gemeenschap en haar visies uit te zuiveren, vanwege diezelfde slangenkuil. En hij meent, dat de moslims geholpen moeten worden om hun geloofsgemeenschap meer te scheiden van de politiek gemeenschap.
De macht kleeft nu te veel samen, dat geeft veel problemen.- YHS